هر آنچه باید درباره طلاق توافقی بدانید
طلاق توافقی یکی از متداولترین روشهای جدایی زوجین در نظام حقوقی ایران است که به دلیل سهولت نسبی و کاهش تنشهای خانوادگی، مورد استقبال قرار گرفته است. در این نوشتار، ارکان و مراحل، ماهیت حقوقی، نکات کلیدی و مستندات قانونی مرتبط با طلاق توافقی، با نثری کاملاً تخصصی و منظم، تشریح میگردد.
ارکان و مراحل طلاق توافقی
- احراز رابطه زوجیت:
ارائه و ضمیمه نمودن تصویر سند ازدواج به دادخواست، نخستین گام ضروری جهت احراز رابطه زوجیت و شروع فرایند قانونی طلاق توافقی است.
- مراجعه به سامانه نوبتدهی و مراکز مشاوره خانواده:
مراجعه زوجین به یکی از مراکز رسمی مشاوره خانواده و اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق الزامی است. مدت اعتبار گزارش مشاوره حداکثر سه ماه بوده و تا سه ماه دیگر قابل تمدید میباشد.
- توافق کامل و مکتوب بر حقوق مالی و غیرمالی:
تنظیم توافقنامهای روشن درباره کلیه حقوق مالی (مانند مهریه، جهیزیه، نفقه، اجرتالمثل) و حقوق غیرمالی (مانند حضانت اطفال)، جزء اصلی طلاق توافقی بوده و باید به طور مکتوب ضمیمه پرونده گردد.
- صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه:
چنانچه سازش حاصل نشود، دادگاه خانواده گواهی عدم امکان سازش صادر مینماید. این گواهی به منزلۀ حکم طلاق نیست، بلکه مجوز ثبت واقعه طلاق است.
- بذل تمام یا بخشی از مهریه توسط زوجه:
اغلب در طلاق توافقی، زوجه بخشی یا کل مهریه خود را بذل مینماید یا مالی دیگر را به زوج میدهد تا موافقت وی جلب گردد.
- تصریح کلیه توافقات در رأی دادگاه:
دادگاه مکلف است کلیه توافقات مالی و غیرمالی را عیناً در رأی خود منعکس کند.
- اعتبار محدود گواهی عدم امکان سازش:
ارائه گواهی ظرف سه ماه از ابلاغ رأی قطعی به دفترخانه الزامی است؛ در غیر این صورت، گواهی و توافقات فاقد اعتبار قانونی خواهند بود و نیاز به ارائه دادخواست جدید است.
- اخذ گواهی پزشک در خصوص وضعیت جنین:
ارائه گواهی پزشک درباره باردار بودن یا نبودن زوجه، جهت ثبت رسمی طلاق الزامی است؛ مگر اینکه زوجین بر وجود جنین توافق کرده و آن را در سند درج نمایند.
- نوع طلاق توافقی:
طلاق توافقی عمدتاً در قالب خلع یا مبارات (و بهطور قانونی از نوع بائن) واقع میشود؛ بدین معنا که زوج پس از اجرای صیغه طلاق حق رجوع ندارد، مگر در موارد خاص.
وکالت به معنای نیابت دادن به دیگری برای انجام کاری است. وکالت در طلاق به دو گونه است:
۱. وکالت معلق در طلاق
این نوع وکالت معمولاً زمانی داده میشود که زوج با امضای شروط دوازدهگانه سند ازدواج ضمن عقد نکاح، به زوجه این اختیار را میدهد که در صورت تخلف از هر یک از این شروط و احراز آن در دادگاه، بتواند به وکالت از زوج، خود را مطلقه سازد. در این شرایط، تحقق شرط و اثبات آن در دادگاه لازمه استفاده از این وکالت است. در این باره جداگانه توضیح داده خواهد شد و موضوع بحث حاضر ما نیست.
۲. وکالت بلاعزل یا مطلق در طلاق
این نوع وکالت میتواند در ضمن عقد نکاح یا در عقد خارج لازم و به صورت مطلق یا غیرمطلق از سوی زوج به زوجه اعطا شود. در این حالت، زوجه میتواند هر وقت بخواهد، بدون نیاز به دلیل خاصی، از طرف شوهر و به نیابت از او، با اعطای وکالت به وکیل رسمی دادگستری و مراجعه به دادگاه، خود را مطلقه کند. موضوع بحث ما در این بخش، همین نوع وکالت است
قابلیت فرجامخواهی یا تجدیدنظرگـاهی گواهی عدم امکان سازش
در خصوص قابلیت فرجامخواهی گواهی عدم امکان سازش نظرات متفاوتی وجود دارد:
- طبق رأی وحدت رویه ۶۶۶، کلیه دعاوی طلاق قابل فرجامخواهی است.
- بر اساس مواد ۳۳ و ۳۴ قانون حمایت خانواده و نظریههای جدید اداره حقوقی، گواهی عدم امکان سازش صرفاً قابل تجدیدنظرخواهی است.
- غالب شعب دیوان عالی کشور، قابلیت فرجامخواهی گواهی عدم امکان سازش را میپذیرند.
طلاق توافقی سازوکار حقوقی مدرنی است که با هدف تسهیل جدایی و کاهش آسیبهای اجتماعی و خانوادگی، بستر مناسبی برای تحقق حقوق متقابل زوجین فراهم میکند. اما رعایت دقیق تشریفات قانونی و توجه به الزامات صریح قوانین موضوعه و آییننامههای اجرایی، رمز اعتبار و اثربخشی دائمی توافقات طرفین خواهد بود.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی یا پیگیری امور مرتبط با طلاق توافقی، ما در کنار شما خواهیم بود.
